مقدمه
آسانسور یکی از اجزای حیاتی در زیرساخت ساختمان‌های مسکونی، تجاری و اداری است که نقش بسیار مهمی در جابجایی عمودی افراد و کالاها ایفا می‌کند. عملکرد صحیح، روان و ایمن آسانسور به شدت به کیفیت ساخت، نصب و هماهنگی بین قطعات اصلی آسانسور وابسته است.
درک دقیق از اجزای تشکیل‌دهنده آسانسور نه‌تنها در خرید آسانسور مناسب مؤثر است، بلکه در انجام نگهداری پیشگیرانه، تشخیص زودهنگام خرابی‌ها و افزایش طول عمر سیستم نیز نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. در این مقاله، به بررسی جامع و تخصصی مهم‌ترین قطعات آسانسور می‌پردازیم. هر بخش از آسانسور را از نظر عملکرد، ساختار، مزایا و نکات کلیدی در نگهداری آن بررسی خواهیم کرد.
موتور آسانسور به‌عنوان قلب تپنده‌ی سیستم بالابر، نقش اساسی در جابه‌جایی کابین بین طبقات ایفا می‌کند. در انواع آسانسور کششی، این موتور با استفاده از سیم‌بکسل و فلکه‌ی کشش، نیروی لازم برای حرکت عمودی کابین و قاب وزنه تعادل را تأمین می‌کند.
موتور آسانسور بسته به طراحی و ظرفیت پروژه، می‌تواند در یکی از دو نوع زیر باشد:
انتخاب صحیح نوع موتور تأثیر زیادی در بازدهی، مصرف انرژی و هزینه‌های نگهداری آسانسور دارد.
تابلو فرمان آسانسور یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم آسانسور است که نقش مغز متفکر را دارد. این قطعه وظیفه دریافت، پردازش و ارسال فرمان‌های حرکتی، توقف، باز و بسته شدن درب‌ها و کنترل سرعت و ایمنی را بر عهده دارد. عملکرد روان و دقیق آسانسور تا حد زیادی به کیفیت و نوع تابلو فرمان بستگی دارد.
انواع تابلو فرمان عبارت‌اند از:
کابین آسانسور بخشی است که افراد یا بار در آن جابه‌جا می‌شوند و به‌عنوان اصلی‌ترین بخش قابل رؤیت برای کاربران شناخته می‌شود. طراحی کابین باید علاوه بر زیبایی، از نظر ایمنی، مقاومت، ظرفیت و مطابقت با استانداردهای فنی نیز به‌طور دقیق بررسی شود. کابین‌های باکیفیت نقش مهمی در تجربه کاربری، ایمنی سفر و دوام آسانسور دارند.
اجزای اصلی کابین عبارت‌اند از:
درب آسانسور به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: درب کابین و درب طبقه. این درب‌ها معمولاً به صورت اتوماتیک عمل می‌کنند و توسط موتور درب (Door Operator) کنترل می‌شوند تا باز و بسته شدن امن و روان را تضمین کنند. کیفیت و مکانیزم درب آسانسور تأثیر مستقیم بر ایمنی، راحتی و سرعت عملکرد آسانسور دارد.
انواع درب آسانسور:
ریل‌ها مسیر حرکت کابین و وزنه تعادل را تعیین می‌کنند و ثبات حرکت را تضمین می‌کنند. براکت‌ها ریل‌ها را در جای خود ثابت نگه می‌دارند و لقمه‌ها که روی کابین و وزنه نصب می‌شوند، با تماس دقیق روی ریل، حرکت نرم و بدون لرزش را فراهم می‌کنند.
نکات مهم درباره ریل، لقمه و براکت:
سیم بکسل‌ها نقش حیاتی در جابه‌جایی کابین و وزنه تعادل دارند و نیروی موتور را به حرکت عمودی تبدیل می‌کنند. متعلقات سیم بکسل شامل قرقره‌ها، قرقره راهنما و اتصالات می‌شود که هماهنگی دقیق آنها تضمین‌کننده عملکرد ایمن و روان آسانسور است.
نکات کلیدی درباره سیم بکسل و متعلقات:
7-جک و پاوریونیت آسانسور | نیروی محرکه مطمئن در سیستم‌های هیدرولیک
در آسانسورهای هیدرولیک، جک و پاوریونیت نقش اصلی در حرکت کابین را ایفا می‌کنند. این اجزا با استفاده از فشار روغن، کابین را به سمت بالا هدایت کرده و در بازگشت نیز با کنترل دقیق، آن را پایین می‌آورند. انتخاب درست این دو جزء حیاتی، عملکرد نرم، ایمن و بدون لرزش آسانسور را تضمین می‌کند.
اجزای اصلی سیستم محرکه هیدرولیک:
اورلود یا سیستم تشخیص اضافه‌بار، یکی از اجزای ایمنی آسانسور است که مانع حرکت کابین در صورت وجود بار بیش از حد مجاز می‌شود. این سیستم با سنجش وزن داخل کابین، در صورت تشخیص اضافه‌بار، هشدار داده و از حرکت آسانسور جلوگیری می‌کند.
انواع سنسورهای اورلود آسانسور:
حفاظ فلکه یکی از تجهیزات ایمنی مهم در آسانسور است که برای پوشاندن فلکه‌ها (قرقره‌های سیم‌بکسل یا زنجیر) نصب می‌شود. این حفاظ، مانع تماس مستقیم افراد با قطعات در حال چرخش شده و از بروز حوادث مانند گیرکردن لباس یا دست جلوگیری می‌کند.
وزنه تعادل یکی از اجزای کلیدی در آسانسورهای کششی است که وظیفه دارد بخشی از وزن کابین و بار آن را جبران کند. این وزنه باعث کاهش فشار وارد بر موتور شده و به حرکت روان‌تر و مصرف انرژی کمتر کمک می‌کند.
انواع وزنه تعادل آسانسور:
گاورنر یا محدودکننده سرعت، قطعه‌ای حیاتی در سیستم ایمنی آسانسور است که در صورت افزایش غیرعادی سرعت کابین (مثلاً در سقوط آزاد)، بلافاصله فعال می‌شود و فرمان قطع برق و درگیر شدن ترمز اضطراری (پاراشوت) را صادر می‌کند.
انواع گاورنر آسانسور:
پاراشوت (Parachute) یا ترمز ایمنی اضطراری، یکی از مهم‌ترین تجهیزات حفاظتی آسانسور است که هنگام سقوط یا افزایش ناگهانی سرعت کابین فعال می‌شود و مانع سقوط آزاد آن می‌گردد. این سیستم از برخورد شدید کابین با کف چاه جلوگیری کرده و ایمنی مسافران را تضمین می‌کند.
انواع پاراشوت آسانسور:
کفشک‌ها قطعاتی هستند که در طرفین کابین و وزنه تعادل نصب می‌شوند و وظیفه‌ی هدایت آنها را در امتداد ریل آسانسور بر عهده دارند. وجود کفشک باعث می‌شود حرکت کابین نرم، بدون لرزش و با ثبات انجام شود.
انواع کفشک آسانسور:
فوتوسل یا سنسور چشمی درب آسانسور، وظیفه‌ی تشخیص وجود مانع در مسیر بسته شدن درب را دارد. این سنسور به‌محض شناسایی حضور فرد یا جسم، از بسته شدن درب جلوگیری کرده و از بروز حادثه جلوگیری می‌کند.
انواع فوتوسل آسانسور:
ضربه‌گیر یا بافر (Buffer) در انتهای چاه آسانسور قرار می‌گیرد تا در صورت سقوط یا حرکت ناگهانی کابین یا وزنه تعادل، انرژی ضربه را جذب کرده و مانع برخورد شدید شود. این قطعه نقش حیاتی در کاهش خسارات و حفاظت از جان افراد دارد.
انواع ضربه‌گیر آسانسور:
هرزگرد یا فلکه هرزگرد یکی از اجزای مکانیکی مهم در آسانسورهای کششی است که وظیفه دارد مسیر حرکت سیم‌بکسل یا زنجیر را تنظیم و هدایت کند. این قطعه در بالا یا پایین چاه آسانسور نصب می‌شود تا زاویه و کشش سیم‌ها را کنترل کرده و از سایش یا پارگی جلوگیری کند.
انواع هرزگرد آسانسور:
استپ قارچی، کلید قرمزرنگ و برجسته‌ای است که در داخل کابین نصب می‌شود و در مواقع اضطراری برای توقف فوری آسانسور به کار می‌رود. با فشردن آن، مدار فرمان قطع شده و حرکت کابین متوقف می‌شود.
ویژگی‌ها:
سیم و کابل در آسانسور وظیفه‌ی انتقال برق، فرمان‌ها و اطلاعات بین اجزای مختلف مانند تابلو فرمان و کابین را بر عهده دارند. مهم‌ترین آنها تراول کابل است که همزمان با حرکت کابین، به‌صورت انعطاف‌پذیر جابه‌جا می‌شود.
انواع اصلی کابل‌ها:
آشنایی با قطعات اصلی آسانسور نقش کلیدی در انتخاب درست آسانسور، همکاری با شرکت‌های معتبر نصب، انجام نگهداری اصولی و تشخیص دقیق خرابی‌ها دارد. زمانی که ساختار فنی آسانسور را بشناسید، می‌توانید در خرید، نظارت بر اجرا و حتی تصمیم‌گیری‌های تعمیراتی عملکردی هوشمندانه‌تر داشته باشید. این شناخت، علاوه‌بر افزایش ایمنی، باعث کاهش هزینه‌های بلندمدت و افزایش عمر مفید آسانسور خواهد شد.
بررسی کامل قیمت آسانسور که شامل جزئیات مربوط به هزینه نصب، قیمت کامل آسانسور، عوامل موثر بر قیمت و مقایسه آسانسورهای ایرانی و خارجی است.
خدمات سرویس و نگهداری آسانسورهای پرظرفیت و مقاوم در ایستگاه‌های پرتردد مترو شیراز توسط شرکت آسانسور لاین، مطابق با الزامات حمل‌ونقل عمومی شهری.
آسانسور، وسیله‌ای برای جابجایی عمودی افراد و بار بین طبقات ساختمان است که شرکت آسانسور لاین با تخصص در طراحی، نصب و نگهداری آن، خدماتی حرفه‌ای و ایمن ارائه می‌دهد.
شرکت لاین آسانسور با طراحی و نصب آسانسورهای مدرن، خدماتی ایمن و حرفه‌ای را برای پروژه‌های مسکونی و تجاری ارائه می‌دهد.
سرویس و نگهداری آسانسورهای مقاوم و پرظرفیت فرودگاهی در ترمینال‌های فرودگاه بین‌المللی اهواز توسط شرکت آسانسور لاین، مطابق با استانداردهای روز و شرایط آب‌و‌هوایی خاص منطقه.
